PAZ, XABIER
En A Barcelonesa a morte desencadea a narración.
Un edifico notable, que liga a montaña luguesa coa
Habana, coa Mariña e coa cidade da Coruña, atravesa
tres xeracións como testemuña dos seus avatares e
define o espazo vital de avós, pais e fillos. Nesta novela
tan persoal, Xabier Paz reconstrúe, coa súa habitual
vocación estilística, os case cen anos de tensión
entre a vida familiar e os acontecementos sociais que
conforman as biografías particulares e vontades dos
personaxes: a emigración cubana, o retorno triunfal, a
guerra, a ruína económica e a loita pola supervivencia
érguense como metáfora do país.
A memoria vai compondo esta narración a dúas voces
nun intento de completar a mera visión individual. Os
dous narradores coa mesma partitura interpretan
cadencias ben diferentes. O contraste entre a visión
sensual e distante coa máis íntima e identitaria permite
a contemplación contrastante dun pasado común.
O edificio familiar, cumpridos os cen anos, aparece
como sede da memoria doméstica e social, lugar onde
reclamar os ausentes.